Nefel

[ ÎNÊ, 2024-04-19 ] [ BIKE MALPERA DESTPÊKÊ ] [ BÊXE NÊV BIJAREYAN ] [ KONTAKT ] [ INFO ] [ LÊGERÎN & ARŞÎV ]

DESTPÊK

	Nûçe

	Nivîsar

	Kulturmagazîn

	Hevpeyvîn

	Kolumnîst

	Ewrokurd

	E-Pirtûk

	Lîteratûr

	Ziman

	Muzîk

	Foto

	Lînk

E-POSTEYA TE

	Nav (Username)



	Şîfre (Password)





	»E-posteyeka nû bo xwe qeyd bike

REKLAM

KOLUMNÎST

Barzanî setrenca dîplomasiya bilind dilehîze

STOCKHOLM, 1/11 2008 — Di wextekî de ko dewleta Iraqê bi hevkariya Tirkiye, Îran, Sûriye û gelek welatên dî lêdixebite ko berpiyê siyasî û aborî yê Kurdistanê teng bike serokê Kurdistanê Mesûd Barzanî bi hesab û planên xwe yên stratejîk cardî karî Kurdistanê bike aktora dîplomasiya bilind li Iraqê û Rojhilata-nêvê.

Mesûd Barzanî di serdana xwe ya dawiyê ya Bexdayê de ruknên neqeliqbar yên Kurdistanê ji şirîkên xwe yên Iraqê erebên şîî û erebên sinî re diyar kir û berê xwe da Tehrana paytexta Îranê.

Dewleta Îranê bi rêya erebên şîî û hikûmeta Nûrî Malikî ko di bin tesîra Îranê de ye naxwaze peymana ewlekariyê ya Emerîkayê û Iraqê bêt îmza kirin. Iraq û Emerîka niho di warê dîplomatîk de rojên xwe yên herî reş dijîn û bêhna Washingtonê li hemberî desthilatdarên Bexdayê têra xwe teng bûye.

Bi siyaseta Iraqê ve girêdayî hinek kesan texmîn dikir ko serokê Kurdistanê Mesûd Barzanî jî dê li Tehranê bixwaze dilê serokkomarê Îranê Mehmûd Ehmedînejadî xweş bike û di meseleya peymana ewlekariyê ya Iraqê û Emerîkayê de wekî îraniyan nerm baxive û bi nêva darî re bigire.

Lê belê tam berevajiyê wê çêbû û Mesûd Barzanî li Tehranê ji serkirdeyên dewleta Îranê ya dijmina Emerîkayê re got ko kurd û Kurdistan piştgiriya peymana ewlekariyê ya Iraqê û Emerîkayê dikin û got ev peyman ji alternatîvên heyî ya herî baş e û ji îraniyan re got Kurdistan û Îran du dewletên cîranên hev in û di hinek waran de berjewendiyên wan hevdigirin û di hinek waran de jî li hev nakin.

Yanî îraniyan li Tehranê li hemberî xwe serokekê jixwebawer û xudanê gotineka giran dît û lewra jî serkirdeyên Îranê li Tehranê qedrekê mezin da Mesûd Barzanî û heta ji wan hat wan xwest têkiliyên xwe digel Kurdistanê xweş bikin.

Serokê Kurdistanê li Washingtonê di hevdîtina digel serokê Emerîkayê George Bushî de cardî bi aşkerayî got ko ew wekî dostekê şexsî yê George Bushî spasiya mêrxasiya wî ya hilweşandina desthilata dîktatorê berê yê Iraqê Sedam Hisênî dike û got ji bo peymana ewlekariyê ya Iraqê û Emerîkayê jî çi ji destê wî bêt dê bike.

George Bushî jî mêvandariyeka qedirbilind li Mesûd Barzanî kir û got ew dizane ko serokê Kurdistanê aboqatekê xurt yê îmzakirina peymana ewlekariyê ye û got ew qîmetekê mezin dide vê helwêsta dostê xwe yê şexsî Mesûd Barzanî.

Serokê Kurdistanê Mesûd Barzanî di sohbeteka digel birêveberên rojnameya Washington Postê de jî got Iraq di atmosfereka “terorîzma entelektuelî” de dijît û got rêberên siyasî yên Iraqê newêrin fikrên xwe biparêzin û bi mêranî xwedîtiyê li helwêsta xwe bikin.

Li Washingtonê li merkeza CSIS-ê jî duhî Mesûd Barzanî asta setrenca dîplomatîk ya Kurdistanê bilind kir û got heger Iraq û Emerîka ji bo peymana ewlekariyê li hev nekin Kurdistan dê xêrhatinê li Emerîkayê bike da basên xwe yên eskerî li Kurdistanê binecih bike.

Yanî Mesûd Barzanî bi vê hemleya xwe ya nû cardî Kurdistan kir aktoreka herî xurt ya Rojhilata-nêvê û ji desthilatdarên Bexdayê re jî got “hon bi keyfa xwe ne, we bivêt peymana ewlekariyê îmza bikin û heger hon îmza nekin jî Kurdistan amade ye ko cihî bide Emerîkayê û peymaneka xweser ya ewlekariyê digel Emerîkayê îmza bike”.

Bi sefera xwe ya Bexdayê, Tehranê û Washingtonê Mesûd Barzanî li gor dîplomasiya bilind setrenceka nû lehîst û bi îhtimaleka pir mezin kurd dê biserketî ji vê hemleyê derbas bibin. Lewra her ji niho ve Tirkiyeyê jî fêm kir ko “dew birayê mastî” ye û hêdî rê ji revê re nîne. Ji îro û pê ve em dê Tirkiyeyeka dosttir û nêzîktirî Kurdistanê bibînin û ev jî dergehekê nû yê xurtbûna Kurdistanê û serokê wê Mesûd Barzanî ye.

***

Têbînî: Ev nivîsar bi soranî di rojnameya Rûdawê de li Hewlêrê û bi kirmancî jî di sîteya Nefelê û sîteya Rûdawê de têt weşandin.

-----------------------------------

Nivîskar: ARIF ZÊREVAN zerevan@nefel.com
Weşandin: 2008-11-01
Xwendin: 7078